Reumatoidalne zapalenie stawów, nazywane także reumatyzmem lub skrótem RZS jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną, która najczęściej zaczyna się w wieku średnim lub u osób młodych. Najpierw atakuje zwykle niewielkie stawy rąk oraz nóg, ale może doprowadzić również do objęcia zmianami innych stawów i w konsekwencji do utraty mobilności oraz uszkodzeniu niektórych narządów. W tym artykule piszemy o wszystkim, co może Cię interesować w kontekście RZS – objawach, przyczynach oraz metodach leczenia. Serdecznie zapraszamy do lektury!
Objawy RZS – jak je rozpoznać?
Pierwsze objawy reumatoidalnego zapalenia stawów są dość nieswoiste, dlatego chorzy zazwyczaj pojawiają się w gabinecie lekarskim dopiero po upłynięciu jakiegoś czasu. Zwykle na początku można zaobserwować u siebie objawy grypopodobne – uczucie osłabienia, lekką gorączkę, bóle mięśni oraz stawów, których nie kojarzymy z RZS. Dopiero później, gdy do początkowych objawów dochodzą inne lub je zastępują, chory orientuje się, że prawdopodobnie nie ma do czynienia po prostu z grypą.
Wśród najczęściej występujących objawów reumatoidalnego zapalenia stawów można wyróżnić:
Objawy związane ze stawami
Charakterystyczne przy RZS jest to, że choroba atakuje zwykle stawy po obu stronach ciała (na przykład w dłoniach czy na stopach). U chorego mogą pojawić się:
- ból i sztywność, szczególnie nasilone po przebudzeniu;
- obrzęk i tkliwość na ucisk;
- ograniczenie ruchomości stawu, utrudnienie w zakresie wykonywania codziennych czynności;
- deformacja stawów w wyniku długo trwającej choroby.
Objawy niezwiązane ze stawami
Poza bólem i problemami ze stawami, u osób chorych na RZS niejednokrotnie można zaobserwować także inne objawy, jako że choroba atakuje cały organizm. U osoby z RZS mogą wystąpić:
- guzki reumatoidalne, zwykle łagodne i bezbolesne;
- miażdżyca – jej powikłania, takie jak na przykład zawały serca, należą do najczęstszych przyczyn przedwczesnej śmierci osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów;
- problemy z płucami – RZS sprzyja choćby zapaleniu opłucnej, które powoduje suchy kaszel i ból w klatce piersiowej. Zmniejsza się wydolność oddechowa chorego, szybciej się on męczy, miewa zadyszki.
U chorych na reumatoidalne zapalenie stawów niekiedy pojawiają się również objawy związane z funkcjonowaniem narządu wzroku czy z układem nerwowym.
Jakie są przyczyny RZS?
Niestety, przyczyny RZS są niejasne. Wiemy jednak, że wpływ na wystąpienie choroby mogą mieć zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Jeśli rodzic jest chory na RZS, prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby u dziecka staje się 2-5 razy większe. Warto jednak zaznaczyć, że sama obecność czynnika genetycznego nie powoduje choroby.
Na wystąpienie reumatoidalnego zapalenia stawów wpływ może mieć również płeć (kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni), palenie tytoniu, a także zakażenie niektórymi bakteriami czy wirusami.
Jakie są metody leczenia RZS?
Niestety, reumatoidalnego zapalenia stawów nie można całkowicie wyleczyć. Istnieje natomiast możliwość zastosowania takiego leczenia, aby osiągnąć stan remisji lub małej aktywności choroby – dzięki temu nie cierpi na tym jakość życia chorego, a on sam może zachować sprawność jak najdłużej. Podstawową metodą leczenia jest przyjmowanie odpowiednich środków farmakologicznych modyfikujących przebieg choroby (LMPCh). Od kilku lat niektórzy specjaliści stosują do leczenia RZS również leki biologiczne, stworzone dzięki technikom inżynierii genetycznej, które mają niwelować czynniki wywołujące procesy zapalne w organizmie.
Bardzo ważne jest jednak szybkie rozpoznanie choroby. Reumatolog Łódź w poradni Salve odpowiednio zdiagnozuje RZS oraz zaproponuje takie leczenie, aby sprawdziło się jak najlepiej w przypadku danego pacjenta oraz jego objawów.