Nagłe ochłodzenie sprawia, że znów czujesz ból w kolanach? A może zawsze, gdy boli Cię głowa, wkrótce zaczyna padać? Wbrew pozorom, zależność między zmianami atmosferycznymi a odczuwaniem bólu nie jest wyłącznie subiektywnym wrażeniem – to zjawisko, które coraz częściej interesuje naukowców. Sprawdź, z czego wynikają te dolegliwości i jak możesz je złagodzić.
Skąd się bierze ból przy zmianach pogody?
Wielu pacjentów z chorobami układu ruchu skarży się na nasilenie dolegliwości bólowych związane ze zmianami pogody. Mechanizmy tego zjawiska nie zostały jeszcze w pełni ustalone, ale istnieje kilka możliwych teorii, które mogłyby je wyjaśnić. Najczęściej wskazywane czynniki wywołujące ból to:
- spadek ciśnienia atmosferycznego – prowadzi do niewielkiego rozszerzenia tkanek miękkich i płynów stawowych, co powoduje ucisk na zakończenia nerwowe i wywołuje ból,
- wysoka wilgotność powietrza – organizm trudniej utrzymuje wtedy stałą temperaturę, a wilgoć może nasilać stany zapalne w obrębie stawów,
- niska temperatura – może obkurczać naczynia krwionośne, co utrudnia ukrwienie mięśni i stawów, a tym samym prowadzi do uczucia sztywności i zwiększonej bolesności[1].
Kto jest najbardziej podatny na ból związany z pogodą?
Grupą, która szczególnie często odczuwa bóle związane z pogodą, są osoby starsze, co może mieć związek m.in. z naturalnym spadkiem elastyczności tkanek, mniejszą aktywnością fizyczną czy współistniejącymi chorobami przewlekłymi.
Na wzmożoną bolesność przy zmianach atmosferycznych skarżą się też osoby z chorobami przewlekłymi układu ruchu, np. reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS), chorobą zwyrodnieniową stawów (ChZS) lub fibromialgią. W tych przypadkach układ mięśniowo-szkieletowy jest w stanie zwiększonej wrażliwości, co może nasilać reakcje na bodźce zewnętrzne, takie jak zimno, wilgoć czy niskie ciśnienie.
Co ciekawe, także osoby zdrowe mogą odczuwać niewielkie bóle stawów lub mięśni podczas nagłych zmian pogodowych, choć zazwyczaj objawy te są przejściowe i nie mają charakteru patologicznego.
Jak sobie radzić z bólem mięśni i stawów przy zmianach pogody?
Pogody nie zmienimy, jednak możemy zredukować jej negatywny wpływ na nasze samopoczucie. W łagodzeniu dolegliwości mięśniowo-stawowych warto zastosować lek przeciwbólowy i przeciwzapalny, np. deksketoprofen. Hamuje on aktywność enzymów COX, które odpowiadają za produkcję prostaglandyn. To tzw. mediatory stanu zapalnego, czyli związki wywołujące i podtrzymujące reakcję zapalną oraz towarzyszące jej objawy, w tym ból.
Deksketoprofen charakteryzuje się szybkim początkiem działania i dobrym profilem bezpieczeństwa, co pozwala stosować go nawet osobom o wrażliwym żołądku. Jego efekt przeciwbólowy utrzymuje się do 8. godzin, dzięki czemu może przynieść ulgę w uciążliwych objawach[2].
Oprócz leków przeciwbólowych kluczową rolę odgrywa tryb życia – regularna aktywność fizyczna poprawia krążenie i zmniejsza sztywność stawów, z kolei różnorodna dieta uzupełnia składniki wspierające zdrowie układu ruchu, takie jak kolagen, kwasy omega-3, wapń czy witamina D.
Jeśli dolegliwości bólowe utrzymują się mimo stosowanych środków, nasilają się lub wpływają na jakość życia, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Być może wskazują one na poważniejszy problem, który wymaga dokładnej diagnostyki.
[1]Schultz, D. M., Beukenhorst, A. L., Yimer, B. B., Cook, L., Pisaniello, H. L., House, T., ... & Dixon, W. G. (2020). Weather patterns associated with pain in chronic-pain sufferers, Bulletin of the American Meteorological Society, 101(5): E555-E566.
[2] Woroń, J., & Wordliczek, J. (2017). Połączenie tramadolu z deksketoprofenem w praktyce klinicznej: postęp w leczeniu bólu. Lekarz POZ, 3(1): 61-67.
