Piękny i zdrowy uśmiech to nasza wizytówka i podstawa prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Niestety, zęby mogą ulec uszkodzeniu z różnych przyczyn. Co zrobić w takiej sytuacji? Jak odbudować ząb i odzyskać pełny uśmiech? W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej kompleksowemu procesowi odbudowy zęba, który wykracza daleko poza zwykłe wypełnienie ubytku. Wyjaśnimy też, czym charakteryzują się najpopularniejsze metody odbudowy dostępne w gabinetach stomatologicznych.
Kiedy przeprowadza się odbudowę zęba?
Odbudowa to proces przywracania zębom ich pierwotnego kształtu, funkcji i wyglądu. Polega na precyzyjnym zastąpieniu utraconych tkanek specjalnie dobranymi materiałami stomatologicznymi. Wybór najlepszej metody zależy od stopnia uszkodzenia zęba, jego lokalizacji w łuku zębowym, a także naszych oczekiwań. Odbudowa jest zalecana (a czasem wręcz niezbędna) w różnych sytuacjach:
- Urazy mechaniczne – złamania, pęknięcia lub ukruszenia, spowodowane urazami lub nagryzaniem twardych przedmiotów. Bez odpowiedniego uzupełnienia mogą prowadzić do dalszych komplikacji: nadwrażliwości zębiny oraz urazów w obrębie jamy ustnej.
- Zaawansowana próchnica – gdy standardowe wypełnienie okazuje się niewystarczające z powodu rozległych ubytków. Odbudowa zabezpiecza ząb przed dalszym niszczeniem i przywraca mu prawidłowy kształt.
- Po leczeniu kanałowym – po usunięciu miazgi zęby są osłabione i podatne na złamania. Właściwa odbudowa zwiększa wytrzymałość i zapobiega pęknięciom korony lub korzenia.
- Wady rozwojowe – takie jak nieprawidłowy kształt, struktura lub kolor zęba, które często są źródłem kompleksów.
Metody odbudowy zęba
Współczesna stomatologia oferuje szeroki wachlarz metod odbudowy zębów, dostosowanych do różnorodnych potrzeb. Wyróżniamy zarówno metody zachowawcze (bonding, inlay, onlay czy odbudowa na włóknie szklanym) oraz protetyczne (korony, mosty i licówki).
Odbudowa zęba wypełnieniem kompozytowym (bonding)
Bonding to popularna metoda stosowana przy niewielkich i średnich uszkodzeniach korony. Polega na precyzyjnym nałożeniu i utwardzeniu cienkich warstw kompozytu. Procedura rozpoczyna się od oczyszczenia i przygotowania powierzchni zęba. Następnie dentysta aplikuje specjalny system wiążący, który zapewnia trwałe połączenie materiału kompozytowego z tkankami zęba. Kolejnym etapem jest nakładanie kolejnych warstw kompozytu i modelowanie ich tak, by odtworzyć naturalną anatomię zęba. Po utwardzeniu specjalną lampą, lekarz wykonuje szlifowanie i polerowanie, dzięki czemu uzyskujemy gładką powierzchnię i naturalny połysk.
Odbudowa zęba wkładami koronowymi (inlay/onlay)
Wkłady koronowe to zaawansowane wypełnienia z ceramiki lub kompozytu, stosowane przy większych ubytkach. Rozróżniamy dwa główne rodzaje – inlay, wypełniające ubytki wewnątrz korony oraz onlay, odbudowujące również powierzchnie żujące i guzki. Proces ich wykonania obejmuje opracowanie ubytku, pobranie precyzyjnego wycisku, a następnie przygotowanie wkładu w laboratorium protetycznym. Gotowy inlay lub onlay jest trwale mocowany do powierzchni zęba za pomocą specjalnego cementu dentystycznego.
Odbudowa zęba na włóknie szklanym
Odbudowa na włóknie szklanym to metoda wzmacniania zębów po leczeniu kanałowym. Po usunięciu zainfekowanej miazgi ząb staje się bardziej kruchy i podatny na uszkodzenia mechaniczne. Umieszczenie w kanale korzeniowym włókna szklanego działa jak wewnętrzny szkielet – wzmacnia strukturę zęba, zmniejszając ryzyko złamania. Po przygotowaniu kanału, dentysta osadza wkład o odpowiedniej długości i średnicy. Na tak przygotowanej podstawie wykonuje odbudowę z materiału kompozytowego lub mocuje koronę protetyczną.
Protetyczna odbudowa zęba
W przypadku znacznego zniszczenia tkanek zęba niezwykle skuteczne są metody protetyczne. Najczęściej stosowanymi uzupełnieniami są korony oraz mosty, zapewniające pełną rekonstrukcję funkcji i estetyki zębów. Korony protetyczne całkowicie pokrywają naturalną koronę zęba, przywracając mu naturalny kształt. Mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak:
- Ceramika – zapewnia najlepszą estetykę, dzięki czemu jest idealna do zębów przednich.
- Metal pokryty ceramiką – łączy wytrzymałość z estetyką, jest stosowany głównie na zębach bocznych.
- Cyrkon – nowoczesne rozwiązanie o wysokiej wytrzymałości i doskonałej estetyce.
Mosty protetyczne są natomiast wykorzystywane do uzupełnień braków międzyzębowych. Składają się z koron osadzonych na filarach (zębach oporowych) oraz przęseł zastępujących brakujące zęby.
Licówki – odbudowa estetyczna
Licówki to cienkie płatki porcelany lub kompozytu naklejane na przednią powierzchnię zębów. Idealnie korygują:
- trudne do usunięcia przebarwienia;
- szpary między zębami (diastemy);
- drobne wady kształtu i pozycji zębów;
- niewielkie ukruszenia i uszkodzenia zębów przednich.
Licówki porcelanowe zapewniają trwały i naturalny wygląd, lecz wymagają dwóch wizyt i lekkiego oszlifowania zębów. Licówki kompozytowe to szybsza, ale mniej trwała alternatywa, wykonywana podczas jednej wizyty.
Artykuł powstał przy współpracy z medicodent.pl
